Το 1966 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ καθιέρωσε την 21η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων, αποσκοπώντας στην καταπολέμηση του ρατσισμού και την προώθηση της ανεκτικότητας. Θα περίμενε κανείς, ότι μισό αιώνα μετά και με τις δυνατότητες που μας προσφέρει η τεχνολογία να γνωρίσουμε νέους πολιτισμούς, να ταξιδέψουμε και να επικοινωνήσουμε με ανθρώπους από άλλες χώρες, ο στόχος αυτός θα είχε επιτευχθεί. Αντ’ αυτού, ωστόσο, οι ρατσιστικές επιθέσεις αυξάνονται με γοργούς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια, ρατσιστικές ή/και ξενοφοβικές απόψεις διατυπώνονται όλο και πιο ελεύθερα και οι συζητήσεις σχετικά με το τι θεωρείται ρατσιστικό γίνονται όλο και πιο έντονες. Ένα πρώτο βήμα, λοιπόν, προς την εξάλειψη του ρατσισμού, θα μπορούσε να είναι η κατανόηση της φύσης του και ο ξεκάθαρος ορισμός του.«Κανείς δεν γεννιέται, μισώντας κάποιον για το χρώμα του δέρματος, την καταγωγή ή τη θρησκεία του.Οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να μισούν κι αν μπορούν να διδαχθούν το μίσος,μπορούν να διδαχθούν και την αγάπη, γιατί η αγάπη έρχεται πιο φυσικά στην ανθρώπινη καρδιά, παρά το αντίθετο»Nelson Mandela
Τι είναι ρατσισμός;
Η λέξη «ρατσισμός» προέρχεται από τη λέξη «ράτσα (razza)», η οποία στα ιταλικά σημαίνει «φυλή». Υπ’ αυτήν την έννοια, λοιπόν, ρατσισμός είναι η αντίληψη ότι τα μέλη μιας φυλής είναι εξ ορισμού κατώτερα από τα μέλη μιας άλλης, με το επιχείρημα ότι τα φυσικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων που ανήκουν στην «ανώτερη» φυλή υπερέχουν αυτών της «κατώτερης» και άρα όσοι δεν τα έχουν, βρίσκονται σε μειονεκτική θέση εκ φύσεως. Από την αντίληψη αυτή προκύπτει η υποτιμητική ή και εχθρική συμπεριφορά, οι περιορισμοί και οι διακρίσεις προς την «κατώτερη φυλή». Αυτού του είδους ο ρατσισμός, ο οποίος βασίζεται στις διαφορές των φυλετικών χαρακτηριστικών, ονομάζεται και φυλετισμός.
Όπως οι διαφορές μεταξύ των ανθρώπων όμως, έτσι και ο ρατσισμός δε σταματά στις φυλές. Εκτός από τον φυλετικό ρατσισμό, οι άνθρωποι σήμερα έρχονται αντιμετώποι με διάφορα είδη ρατσισμού, όπως:
ο εθνικός (η αντίληψη ότι ένα συγκεκριμένο έθνος είναι ανώτερο από τα υπόλοιπα)
ο θρησκευτικός (η πεποίθηση ότι οι αλλόθρησκοι είναι κατώτεροι),
ο πολιτισμικός (η διάκριση των λαών με βάση το πολιτιστικό τους επίπεδο)
ο πολιτικός (η διάκριση μεταξύ των ανθρώπων με βάση τις πολιτικές τους πεποιθήσεις)
ο κοινωνικοοικονομικός Αυτό το είδος είναι το πιο πολύπλοκο, καθώς οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν διακρίσεις βάσει της οικονομικής τους κατάστασης, του επαγγέλματος, του φύλου, του σεξουαλικού προσανατολισμού, της κατάστασης της υγείας τους ( οι άνθρωποι με αναπηρία ή κάποια ασθένεια – ταμπού όπως λ.χ. το AIDS γίνονται αντικείμενο ρατσισμού), της εμφάνισης, του μορφωτικού επιπέδου τους, κ.ά.
Όπως βλέπουμε, ο ρατσισμός αφορά πια κάθε τομέα της ζωής μας, η αφορμή όμως για να καθιερωθεί η 21η Μαρτίου ως παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψή του, δόθηκε από ένα χαρακτηριστικό περιστατικό φυλετικού ρατσισμού που σημειώθηκε το 1960 στη Νότιο Αφρική, γνωστό ως «η σφαγή του Σάρπβιλ».
Στις 21 Μαρτίου του 1960 η αστυνομία της ρατσιστικής Νοτίου Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ κατά μιας διαδήλωσης φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 70 άνθρωποι. Οι νεαροί διαδηλωτές διαμαρτύρονταν ειρηνικά κατά των νόμων του Απαρτχάιντ, που είχε επιβάλλει το καθεστώς της λευκής μειοψηφίας στη χώρα, εφαρμόζοντας τη θεωρία της ανισότητας ανάμεσα στις φυλές.
Ο ΟΗΕ μας καλεί αυτή τη μέρα να ενώσουμε τις φωνές μας για τα θύματα του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας.
Η λέξη «ρατσισμός» προέρχεται από τη λέξη «ράτσα (razza)», η οποία στα ιταλικά σημαίνει «φυλή». Υπ’ αυτήν την έννοια, λοιπόν, ρατσισμός είναι η αντίληψη ότι τα μέλη μιας φυλής είναι εξ ορισμού κατώτερα από τα μέλη μιας άλλης, με το επιχείρημα ότι τα φυσικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων που ανήκουν στην «ανώτερη» φυλή υπερέχουν αυτών της «κατώτερης» και άρα όσοι δεν τα έχουν, βρίσκονται σε μειονεκτική θέση εκ φύσεως. Από την αντίληψη αυτή προκύπτει η υποτιμητική ή και εχθρική συμπεριφορά, οι περιορισμοί και οι διακρίσεις προς την «κατώτερη φυλή». Αυτού του είδους ο ρατσισμός, ο οποίος βασίζεται στις διαφορές των φυλετικών χαρακτηριστικών, ονομάζεται και φυλετισμός.
Όπως οι διαφορές μεταξύ των ανθρώπων όμως, έτσι και ο ρατσισμός δε σταματά στις φυλές. Εκτός από τον φυλετικό ρατσισμό, οι άνθρωποι σήμερα έρχονται αντιμετώποι με διάφορα είδη ρατσισμού, όπως:
ο εθνικός (η αντίληψη ότι ένα συγκεκριμένο έθνος είναι ανώτερο από τα υπόλοιπα)
ο θρησκευτικός (η πεποίθηση ότι οι αλλόθρησκοι είναι κατώτεροι),
ο πολιτισμικός (η διάκριση των λαών με βάση το πολιτιστικό τους επίπεδο)
ο πολιτικός (η διάκριση μεταξύ των ανθρώπων με βάση τις πολιτικές τους πεποιθήσεις)
ο κοινωνικοοικονομικός Αυτό το είδος είναι το πιο πολύπλοκο, καθώς οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν διακρίσεις βάσει της οικονομικής τους κατάστασης, του επαγγέλματος, του φύλου, του σεξουαλικού προσανατολισμού, της κατάστασης της υγείας τους ( οι άνθρωποι με αναπηρία ή κάποια ασθένεια – ταμπού όπως λ.χ. το AIDS γίνονται αντικείμενο ρατσισμού), της εμφάνισης, του μορφωτικού επιπέδου τους, κ.ά.
Όπως βλέπουμε, ο ρατσισμός αφορά πια κάθε τομέα της ζωής μας, η αφορμή όμως για να καθιερωθεί η 21η Μαρτίου ως παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψή του, δόθηκε από ένα χαρακτηριστικό περιστατικό φυλετικού ρατσισμού που σημειώθηκε το 1960 στη Νότιο Αφρική, γνωστό ως «η σφαγή του Σάρπβιλ».
Στις 21 Μαρτίου του 1960 η αστυνομία της ρατσιστικής Νοτίου Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ κατά μιας διαδήλωσης φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 70 άνθρωποι. Οι νεαροί διαδηλωτές διαμαρτύρονταν ειρηνικά κατά των νόμων του Απαρτχάιντ, που είχε επιβάλλει το καθεστώς της λευκής μειοψηφίας στη χώρα, εφαρμόζοντας τη θεωρία της ανισότητας ανάμεσα στις φυλές.
Ο ΟΗΕ μας καλεί αυτή τη μέρα να ενώσουμε τις φωνές μας για τα θύματα του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου